GRZYBICA SKÓRY, CZYLI DERMATOMIKOZA

Grzybica skóry bardzo często występuje u psów i kotów. Głównym czynnikiem etiologicznym tej choroby jest grzyb drobnozarodnikowy o nazwie Microsporum canis.
Uważa się, że 70% przypadków grzybic skóry u psów i prawie 100% u kotów wywołanych jest właśnie przez ten mikroorganizm, przy czym zwierzęta mogą chorować bezobjawowo i być nosicielami grzyba. Do zakażenia dochodzi, gdy zarodniki (spory) lub fragmenty grzyba osiadają na powierzchni naskórka. Wówczas pasożyt szybko zaczyna kiełkować w głąb naskórka, wrasta w torebki włosowe, a czasami nawet do wnętrza włosa. Podczas rozprzestrzeniania się w skórze, grzyb wydziela szereg enzymów proteolitycznych i keratolitycznych (rozkładających białko i strukturę włosa) co prowadzi do silnego stanu zapalnego, objawiającego się głownie zaczerwienieniem oraz wypadaniem włosa. Rozkład keratyny indukuje z kolei wzmożoną produkcję nowej keratyny przez komórki naskórka (dochodzi do hyperkeratozy). Naskórek grubieje i silnie się złuszcza, włosy wypadają lub się łamią. Jeśli układ odpornościowy zwierzęcia jest osłabiony może dojść do powstania strupów i wtórnych zakażeń ropnych wywołanych przez bakterie bytujące na powierzchni skóry. Zmiany na skórze psów i kotów wywołane zakażeniem M. canis pojawiają się zwykle w okolicy głowy, pośladków i bokach ciała. Grzyb może również zaatakować pazury. Zdrowe, dorosłe psy i koty są z reguły odporne na zakażenie M. canis. Choroba szczególnie łatwo rozwija się u zwierząt młodych lub osłabionych.

Nie jest łatwo rozpoznać zakażenie grzybicze, a same objawy kliniczne nie zawsze są wystarczające dla postawienia jednoznacznej diagnozy. Dlatego w diagnostyce dermatomikozy lekarz weterynarii często posługuje się specjalną lamą Wooda, w świetle której grzyby M. canis wykazują zielonkawą lub żółtawozieloną fluorescencję. Jednak aby w sposób pewny rozpoznać chorobę należy włosy lub zeskrobiny naskórka poddać badaniom mikologicznym. Wyhodowanie grzyba na specjalnych podłożach różnicujących jest najlepszym dowodem na istnienie zakażenia grzybiczego.

Podobnie jak diagnostyka również leczenie dermatomikoz należy do najtrudniejszych zadań jakie stoi przed lekarzem i właścicielem zwierzęcia. Leczenie takie może trwać miesiącami, często stosuje się wiele leków, a samym postępowaniem obejmuje się nie tylko pacjenta ale również jego otoczenie. Trudność polega na tym, że przetrwalniki grzyba doskonale przeżywają na różnego rodzaju sprzętach, posłaniu, tapicerce samochodowej itp. W różnych warunkach mogą pozostawać aktywne przez wiele miesięcy a nawet lat.


WIELE DERMATOMIKOZ JEST ZOONOZAMI

Problem występowania dermatomikoz u zwierząt hodowlanych lub towarzyszących ( a więc także psów i kotów) nie dotyczy tylko samych zwierząt. Większość dermatomikoz stwierdzanych u zwierząt jest zoonozami, czyli chorobami odzwierzęcymi, które w sposób naturalny przenoszą się ze zwierząt na człowieka. Microsporum canis należy właśnie do takich czynników chorobowych, gdyż grzyb niezwykle łatwo przenosi się z chorych zwierząt na człowieka. Wystarczy psa czy kota pogłaskać aby zarodniki grzyba przeszły na skórę dłoni.

GRZYBEM MICROSPORUM CANIS NAJCZĘŚCIEJ ZARAŻAJĄ SIĘ DZIECI, SZCZEGÓLNIE W OKRESACH ZMNIEJSZONEJ ODPORNOŚCI.

Badania epidemiologiczne pokazują, że najczęstszym czynnikiem etiologicznym grzybicy skóry owłosionej głowy jest u człowieka dermatofit Microsporum canis, a problem ten dotyczy najczęściej dzieci. Tak więc ten sam czynnik etiologiczny występuje u zwierząt i ludzi i jest jednocześnie główną przyczyną dermatomikoz. Oczywiście nie każdy kontakt Microsporum canis ze skórą człowieka wywołuje chorobę. Do zakażenia dochodzi głównie przy zmniejszonej odporności, lub w sytuacji gdy dawka grzyba jest duża, a narażenie trwa długi okres czasu. Dlatego M. canis najczęściej zarażają się dzieci, szczególnie w okresach zmniejszonej odporności. Odporność ludzi dorosłych jest dużo większa w związku z czym zarażenie dorosłego jest mniej prawdopodobne.

OBJAWY CHOROBY CZĘSTO SIĘ KOMPLIKUJĄ PONIEWAŻ GRZYBY SĄ WAŻNYM CZYNNIKIEM ETIOLOGICZNYM WIELU CHORÓB ALERGICZNYCH

Problem łatwego zakażania się ludzi od psa lub kota jest tym bardziej poważny, że zwierzęta te mogą chorować bezobjawowo, będąc jednocześnie nosicielami grzyba. Niektóre badania dowodzą, że nawet do 50% populacji chorych kotów może być nosicielem zarodników M. canis i chorować bezobjawowo. W przypadku psów wartość ta wynosi około 5%. Trudno zatem tylko na podstawie obserwacji psa lub kota przewidzieć czy stanowi on zagrożenie dla człowieka czy też nie.

KONIECZNA JEST ZATEM SKUTECZNA PROFILAKTYKA DERMATOMIKOZ.

Biorąc pod uwagę trudności w zwalczaniu grzybicy skóry oraz łatwość przenoszenia się choroby ze zwierząt na ludzi, powszechnie znane hasło "lepiej zapobiegać niż leczyć" nabiera szczególnego charakteru w przypadku zakażenia M. canis. Do niedawna właściciele psów i kotów nie mieli możliwości zabezpieczenia zwierząt przed zakażeniem tym pasożytem. Dzisiaj lekarz weterynarii może u Twojego psa lub kota zastosować szczepionkę, która nie tylko zabezpiecza psa/kota przed zachorowaniem na dermatomikozę wywołaną przez M. canis, ale również pomaga w leczeniu istniejącej choroby, uwalniając zwierzę od pasożyta.

 
CHRONIĄC PSA LUB KOTA CHRONISZ RÓWNIEŻ SIEBIE!