PODRÓŻOWANIE ZE ZWIERZĘCIEM
 

 
Przygotowanie zwierzęcia do podróży

W naszym mobilnym społeczeństwie istnieją duże szanse, że pies będzie podróżował przez cale jego życie. Zwierzę Twoje będzie jechało bądź to na coroczną wizytę u lekarza weterynarii, bądź to na wycieczkę weekendową. W celu przewidzenia problemów, które mogą powstać, należy rozważyć okoliczności wycieczki. Czy wyprawa jest dłuższa niż 2 lub 3 godziny? Jeżeli jest to długa podróż, czy będzie okazja zobaczyć swoje zwierzę? Czy zwierzę będzie widoczne, czy umieszczone w oddzielnym pomieszczeniu? Czy będzie zamknięte w bagażniku, czy umieszczone w klatce?

Jeżeli będzie to możliwe, należy przygotować zwierzę, stopniowo stykając je z elementami związanymi z podróżą, a następnie praktycznie ćwiczyć wyjazdy. Jeżeli zwierzę nie jest przyzwyczajone do podróżowania, najlepszą metodą zetknięcia go z tym doświadczeniem są krótkie, częste wycieczki. Poniżej wymieniono kolejne kroki przyzwyczajania do podróży. Jak długo zwierzę będzie czuło się wygodnie, tak długo będzie trwała dobra podróż.

Nie należy podawać pokarmu zwierzęciu, przynajmniej 2 godziny przed podróżą, jeżeli będzie trwała krótki czas. Przed dłuższymi podróżami nie należy podawać pokarmu przynajmniej kilka godzin przed wyjazdem. Zwierzę można nakarmić po wyprawie. Można zaoferować mu niewielkie ilości wody aż do 1 godziny przed wyjazdem. W zależności od długości podróży, naczynia z wodą można pozostawić w bagażniku lub je usunąć.

Trzeba zabawiać się ze zwierzęciem lub zaangażować je w jakiś rodzaj pozytywnego współdziałania, zanim wyjedzie się z. domu. Jeżeli zwierzę dostatecznie wybiega się zanim zostanie zamknięte, będzie czuło się bardziej wygodnie.
 
Trzeba upewnić się, że pies odbył dostatecznie długi spacer lub kot miał wystarczającą ilość czasu, żeby wypróżnić się do kuwety, zanim zostaną zamknięte. Jest mniej prawdopodobne, że wystąpią nudności u zwierzęcia łub zanieczyści się w czasie zamknięcia, jeżeli będzie miał możliwość wypróżnienia się przed wyjazdem.

Większość zwierząt przyzwyczaja się do podróżowania, gdy ma częste ku temu okazje. Czują się bardziej bezpiecznie, gdy zamknie się je w solidnym i dobrze wentylowanym pojemniku. Koty i małe lub średniego rozmiaru psy mogą przyzwyczaić się do podróżowania w specjalnie zaprojektowanych dla nich pojemnikach. Duże psy mogą być umieszczone za specjalnymi przegrodami oddzielającymi tylną część pojazdu.

Lekarz weterynarii powinien zbadać ogólny stan zdrowia zwierzęcia przed wyjazdem na długą wycieczkę. Dobrze byłoby zaplanować takie badanie na długo przed przewidywanym wyjazdem, a nie zostawiać tego na ostatnią minutę. Trzeba uaktualnić szczepienia oraz sporządzić listę znanych zaburzeń fizykalnych i nowych problemów, które pojawiły się od ostatniej wizyty.

Jeżeli wyjeżdża się do krajów zamorskich, można zasięgnąć porady u swojego lekarza weterynarii o chorobach zwierząt występujących w kraju docelowej podróży. Należy dowiedzieć się w ambasadzie lub konsulacie kraju, który zamierza się odwiedzić, jakie będą niezbędne dokumenty lub szczepienia. Informacje te trzeba przedstawić lekarzowi weterynarii. W czasie kontroli granicznych może być wymagany podpis lekarza weterynarii na dokumencie określającym stan zdrowia zwierzęcia.

Jeżeli podróżuje się przez Stany Zjednoczone, trzeba zapytać swojego lekarza weterynarii, czy w miejscu docelowym są choroby, które mogą zagrażać zdrowiu zwierzęcia. Po powrocie trzeba dostarczyć próbkę kału do analizy, w celu sprawdzenia, czy pies nie zaraził się pasożytami jelitowymi. Można umówić się z lekarzem weterynarii, żeby sprawdził czy zwierzę nie zaraziło się innymi pasożytami jak np. innymi nicieniami bytującymi w układzie krążenia lub pchłami i wyjaśnił problemy, które pojawiły się w czasie podróży.


 
Strach i niepokój w czasie podróży

Strach może powodować problemy behawioralne, bez względu na jego przyczynę oraz sposób podróżowania. Może też powodować nadmierne podniecenie, pobudzenie, przyspieszone oddechy, wokalizację (skomlenie, miauczenie), próby ucieczki lub ukrycia się, agresję, nudności, wymioty, wydalanie kału i oddawanie moczu. Zniszczenie wnętrza samochodu lub bagażnika dla zwierząt może świadczyć o strachu lub niepokoju, szczególnie gdy zwierzę oddzielono od właściciela. Zwierzę może zwrócić swoje przerażenie i niepokój przeciw sobie nadmiernie pielęgnując się w czasie podróży.

Reakcje związane ze strachem w czasie podróży mogą pogarszać się lub pozostawać względnie stale. Zwierzę może być przerażone przed podróżą, gdy nauczy się rozpoznawać sygnały świadczące o zbliżającym się wyjeździe. U bardzo młodych lub starzejących się zwierząt skutki strachu mogą pojawić się dopiero po podróży. Stres związany z podróżą może zmniejszyć odporność zwierząt na choroby. Intensywny strach u zwierząt z istniejącymi już ale niezdiagnozowanymi lub niewyraźnymi zaburzeniami zdrowotnymi, może spowodować wystąpienie poważnych chorób.

 
Stosowanie środków sedacyjnych lub trankwilizujących

Środki trankwilizujące lub sedacyjne, mające za zadanie zmniejszyć odczuwanie strachu w czasie podróży, były kiedyś powszechnie używane. Obecnie lekarze weterynarii stwierdzili, że większość zwierząt podróżuje lepiej bez środków uspokajających. Środki sedacyjne mogą wywierać działanie uboczne, które ogranicza zdolność zwierzęcia do dostosowania się do zmian zachodzących w organizmie w czasie podróży. Mogą one nawet nasilać nierozpoznane choroby, które jeszcze bardziej pogłębiają się przez stres związany z podróżą. Leki te powinny być stosowane tylko u tych zwierząt, które cierpią z  powodu   nadmiernego strachu lub niepokoju w czasie podroży i powinny być użyte tylko po uprzednim uzgodnieniu z lekarzem weterynarii. Rodzaj leków i dawka musi być dostosowana do wieku zwierzęcia, jego temperamentu, stopnia pobudzenia emocjonalnego w czasie podróży, czasu jej trwania i stanu zdrowia. Większość leków stosowanych w tym celu ma krótkie działanie, przy czym największy efekt trwa tylko kilka godzin. W czasie dłuższych podróży być może nie warto podawać leków sedacyjnych, chociaż mogłyby być pomocne przez pierwszą część wyprawy.

Należy skalkulować ryzyko stosowania leków uspokajających wobec korzyści wynikających z ich użycia. Niektóre zwierzęta ulegają pobudzeniu w początkowym okresie działania leku uspokajającego. Pobudzenie i podniecenie może być nietypową reakcją po podaniu leków trankwilizujących. Korzystne może być przeprowadzenie „testu próbnego”, podając dawkę leku kilka dni przed podróżą i obserwując jakie wywiera działanie na zwierzę. Jeżeli u zwierzęcia jedynym problemem w czasie podróży są nudności lub wymioty, będzie ono potrzebowało tylko preparatu zwalczającego chorobę lokomocyjną.

 
Podróżowanie naziemne

Większość zwierząt podróżuje w samochodzie rodzinnym. Problemy związane z podróżą samochodem można podzielić na dwie kategorie. U młodych zwierząt, które nie znają pojazdu mechanicznego, najczęściej obserwuje się instynktowny strach lub niepokój. Jeżeli zwierzę miało pozytywne doświadczenie podczas podróży samochodem, przestanie się bać. Zwierzę może stać się bardzo bojaźliwe lub zaniepokojone po pojedynczej, bardzo stresującej go jeździe samochodem (lub miejscem docelowym). Zwierzęta zwykle zaczynają się bać jazdy samochodem po przejściu nieprzyjemnych zabiegów w lecznicy weterynaryjnej. Strach ich będzie prawdopodobnie stopniowo zmniejszał się, jeżeli będą jeździć samochodem do innych miejsc.

Zwierzę można nauczyć, żeby nie obawiało się jazdy samochodem. Jeżeli zwierzę opiera się zbliżaniu do samochodu, trzeba zabawić się z nim w pobliżu zaparkowanego pojazdu. Należy dać mu smakołyki w nagrodę za spokojne zachowanie lub karmić go małymi porcjami jego normalnego posiłku, przesuwając miseczkę coraz bliżej samochodu. Należy karmić go w zaparkowanym samochodzie i uspokajać pochwałami. Można też stosować specjalne smakołyki lub szczotkować włosy, jeżeli zwierzę lubi taką pielęgnację. Może to potrwać dni lub nawet tygodnie, zanim zwierzę będzie czuło się swobodnie w zaparkowanym samochodzie. Gdy zachowuje się już spokojnie, należy włączyć silnik i zrobić krótką rundę wokół bloku. Jeżeli zwierzę wytrzyma bez problemu tę próbę, wydłuża się odcinki podróży. Gdy zwierzę będzie podróżować w pojemniku transportowym, powinno się podawać mu w nim jedzenie jeszcze w domu. Drzwiczki do pojemnika powinny być otwarte. To samo należy wykonywać potem w samochodzie.
 
Podróżowanie w powietrzu
Nie pozwalaj psu wychylać głowy
lub ciała
z otwartego okna
samochodu oraz
podróżować bez
zabezpieczenia
w części
bagażowej
samochodu
typu pickup

Zwierzęta, które z przyjemnością podróżują samochodem, mogą także stwarzać problemy. Jeżeli pozwoli się im poruszać swobodnie i skakać z kolana na kolano, mogą rozpraszać kierowcę, powodować urazy siebie, pasażerów oraz uszkadzać wnętrze samochodu. Należy więc zabezpieczyć zwierzę w pojemniku lub powinno być przytrzymywane przez innego pasażera. Psy należy nauczyć właściwego zachowania w samochodzie utrzymując je w pozycji „siad/zostań”„ lub „waruj/zostań”'.

Nie pozwalaj psu wychylać głowy lub ciała z otwartego okna samochodu oraz podróżować bez zabezpieczenia w części bagażowej samochodu typu pickup. Pies mógłby wyskoczyć z samochodu lub wypaść na jezdnię w przypadku nagłego skrętu lub zatrzymania się. Wiatr, kurz i odpadki, mogą spowodować obrażenia oczu. uszu i dróg oddechowych w nosie oraz być przyczyną zakażenia, zapalenia lub poważnego urazu. Okna trzeba lekko uchylić a drzwi zamknąć. Dla psów, które nie tolerują jazdy w klatkach, można nabyć pasy samochodowe specjalnie wykonane dla zwierząt. Zanim rozpocznie się podróż, zwierzęta należy do nich stopniowo przyzwyczaić.

Jeżeli jest to tylko możliwe, nigdy nie zostawiaj zwierzęcia bez opieki w samochodzie. Podczas cieplej pogody, wnętrze samochodu może nagrzać się tak drastycznie, że w krótkim czasie spowoduje śmierć zwierzęcia. Jeżeli trzeba na kilka minut zostawić zwierzę w samochodzie w czasie cieplej pogody, należy zaparkować samochód w cieniu i częściowo uchylić okna, żeby zapewnić właściwą wentylację. Podczas zimnych dni. niehumanitarne jest zostawianie zwierzęcia w samochodzie na dłuższy czas. Zwierzę będzie bezpieczniejsze w domu. gdzie będzie chronione przed trudnymi warunkami środowiska i przed złodziejami.


 
Podróżowanie w powietrzu
 
 
Podstawowe informacje
Jeżeli planuje się podróż samolotem ze zwierzęciem, trzeba dowiedzieć jakie obowiązują przepisy w tym zakresie. Należy porozmawiać z agencją transportową i pracownikiem transportu lotniczego przed planowanym lotem. Informacje te mogą pomóc w wyborze linii lotniczych, które byłyby dla nas najbardziej odpowiednie. Nie należy rozpoczynać od rezerwacji, gdyż może okazać się, że warunki podróżowania naszego zwierzęcia będą dla nas nie do zaakceptowania.

Podróżowanie w klatce
Zwierzęta powinny zawsze podróżować samolotem w klatkach lub pojemnikach. Linie lotnicze mogą zapewnić odpowiednią klatkę dla zwierzęcia lub wymagają, żeby ją dostarczył właściciel. Klatka powinna być odpowiednio duża, żeby umożliwiała zwierzęciu stanie i obracanie się wewnątrz w wygodny sposób. Nie może być jednak nadmiernie duża, gdyż mogłoby to doprowadzić do urazów. Niektóre klatki dla kotów lub małych psów mają takie wymiary, że mogą się zmieścić pod siedzeniem w samolocie. Klatki te w pewnym stopniu ograniczają ruchy, ale wiele z nich czuje się bezpieczniej przez krótki okres w małych przestrzeniach. Klatki muszą umożliwiać odpowiednią wentylację. Oznakowanie ich powinno wyraźnie wskazywać, że klatka zawiera „żywe zwierzę”.

Kotu należy zapewnić małą kuwetę wypełnioną podłożem absorbującym wypróżnienia. Ilość podłoża nie może być zbyt duża, żeby me powodowała bałaganu. Miejsce do leżenia powinno być nakryte czymś miękkim i łatwo wchłanialnym. ale nie w nadmiarze. Ulubiony ręcznik lub kocyk może uspokoić zwierzę, szczególnie gdy przesiąknięty jest zapachem właściciela. Należy umieścić w klatce małą ilość wody i ulubioną zabawkę zwierzęcia. Zależnie od długości podróży, czasem lepsze może być pozostawienie w klatce wyłącznie zwierzęcia bez żadnych innych rzeczy. Jeżeli zwierzę otrzymało środki trankwilizujące, nie można umieszczać w klatce ani jedzenia ani wody.

Należy zakupić klatkę na długi czas przed podróżą. Trzeba zapoznać zwierzę z klatką, umożliwiając mu jej dokładne zbadanie. Należy bawić się ze zwierzęciem, rzucając zabawki do klatki lub w jej pobliżu. Trzeba umieścić w klatce pojemniki z wodą i pokarmem i przyzwyczajać zwierzę do przebywania w niej przez dłuższe okresy. Jeżeli będzie się używać przenoszonego ręcznie pojemnika lub pobudzone zwierzę mogłoby przeszkadzać innym pasażerom, być może dobrze byłoby podać środek trankwilizujący otrzymany od lekarza weterynarii. Trzeba przedyskutować z nim jakie są zalety i wady uspokojenia zwierzęcia. Należy postępować zgodnie z radą lekarza weterynarii, który odradza podanie środków, szczególnie gdy powodem są problemy zdrowotne. Być może dla uspokojenia zwierzęcia będzie w zupełności wystarczające przebywanie blisko właściciela.

Podróż w przedziale pasażerskim
Jeżeli zwierzę będzie odbywało podróż w przedziale pasażerskim, będzie to dla niego korzystne, ze względu na możliwość uspokojenia przez właściciela znajdującego się w pobliżu. Gdy środek trankwilizujący przestaje działać, będący obok opiekun będzie mógł powtórzyć dawkę zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii.

Podróż w przedziale bagażowym
Należy uzyskać informacje jakie są warunki w przedziale bagażowym, jeżeli zwierzę ma tam przebywać w czasie podróży. Gdy dowiemy się, że temperatura tam będzie niższa od tej, do której jest przyzwyczajone zwierzę, należy umieścić w klatce dodatkowy koc. Jeżeli zwierzę nie nosiło ubranka, nie jest to najlepszy moment, aby teraz zacząć przyzwyczajać go do tego, gdyż tak samo niekorzystne jest przegrzanie jak odczuwanie chłodu. Większość problemów zdrowotnych w czasie podróży związanych jest z wysoką temperaturą otoczenia. Należy upewnić się, że w przedziale bagażowym są odpowiednie warunki (np. klimatyzacja) szczególnie, gdy podróżuje się do ciepłych krajów. Zdrowe zwierzę dobrze znosi niewielkie wahania temperatur.

Trzeba dowiedzieć się, czy ktokolwiek będzie opiekował się zwierzęciem przy tranzycie. Lepiej jest prawdopodobnie ograniczyć odwiedzanie go do minimum, chyba że podróż trwa dłużej niż jeden dzień lub można zabrać zwierzę w czasie postojów tranzytowych. Zwierzę może być bardziej zdenerwowane, gdy zobaczy właściciela, szczególnie gdy będzie trzeba znowu od niego odejść. Właściciel nie będzie się niepokoił, jeżeli otrzyma regularne informacje o zwierzęciu od obsługi linii lo
tniczych.