PRZYZWYCZAJANIE SZCZENIĄT
DO ZACHOWANIA CZYSTOŚCI W DOMU
Podstawowe szkolenie
Metoda bezpośrednia
Metoda ta wymaga przebywania w pobliżu szczenięcia, żeby od początku móc nadzorować i nagradzać jego właściwe zachowanie. Należy umożliwić szczeniakowi wypróżnianie się we wskazanym miejscu i natychmiast nagradzać takie zachowanie. Żeby to wykonać, trzeba wyprowadzać szczeniaka na smyczy w regularnych odstępach.
Inne metody wydają się łatwiejsze i mogą początkowo zajmować mniej czasu. Jednak bezpośrednia metoda z pewnością zaoszczędzi energię i czas w przyszłości.
Możliwości częstego wychodzenia na zewnątrz
Szczenięta należy częściej wyprowadzać, aż do czasu gdy będą mogły kontrolować czynność zwieracze. Zwykle dochodzi do tego w wieku 6 miesięcy. Najlepszą metodą uczenia szczeniaka, aby nie wypróżniał się w domu, jest wyprowadzanie szczenięcia na zewnątrz w okresie kilku minut po każdym posiłku i po każdej drzemce. Są to momenty możliwe do przewidzenia: to znaczy kiedy przewód pokarmowy i pęcherz moczowy są najbardziej wypełnione. Fala rytmicznych skurczów wzdłuż przewodu pokarmowego (odruch żołądkowo - okrężniczy) zaczyna się po połknięciu jedzenia lub wypiciu wody. Skurcze te są szczególnie silne po jedzeniu, co wyjaśnia, dlaczego ruchy jelit mogą wystąpić wkrótce, gdy szczenię zacznie pobierać pokarm.
Kontynuowanie codziennych spacerów na smyczy, w regularnych odstępach przez cały okres życia psa, jest ważnym czynnikiem utrwalającym prawidłowe jego zachowanie w domu. |
Należy karmić szczenię w określonych porach posiłków i unikać w międzyczasie przekąsek. Umożliwienie szczeniakowi ciągłego dostępu do pokarmu utrudnia przyzwyczajanie zwierzęcia do wypróżniania się na zewnątrz. Trzeba zapobiegać „wypadkom” między posiłkami, wyprowadzając szczenię, zanim nastąpi wypróżnienie się.
Przyzwyczajanie do chodzenia na smyczy
Najlepiej wyprowadzać szczenię po 15 minutach lub nawet wcześniej, po każdym posiłku. Należy spacerować, bawiąc się przy tym ze szczeniakiem, aż do czasu wypróżnienia się. Jeżeli szczenię jest za młode, żeby prowadzić je na smyczy, trzeba je wynosić do ogrodzonego, bezpiecznego miejsca. Należy przebywać w pobliżu i bawić się z nim lub pieścić je. Dodatkowy ruch wzmaga ruchy jelit, gdy zwierzę jest już na zewnątrz. Z pewnością nie należy go absorbować, gdy zaczyna obwąchiwać ziemię lub przysiadać do wypróżnienia się.
Trzeba wykazać dużo cierpliwości, gdy zwierzę długo przyzwyczaja się do smyczy. Należy unikać szarpania smyczy i trzeba zapewnić mu swobodne poruszanie się. Gdy szczenię zaczyna przygotowywać się do wypróżniania, należy chwalić je łagodnym, spokojnym głosem. Ton głosu powinien być miękki i spokojny, tak żeby szczeniak nic przerwał czynności fizjologicznych z powodu nazbyt entuzjastycznej pochwały. Należy chwalić zwierzę do momentu zakończenia wypróżniania. Natychmiastowa zachęta jest niezbędnym warunkiem przyuczenia szczenięcia do załatwiania się w wyznaczonym miejscu. W momencie wypróżniania się, należy mówić coś w rodzaju „pospiesz się” lub „zrób to” a następnie obficie nagrodzić. Takie postępowanie uczy szczeniaka wypróżniać się na komendę, nie będzie więc konieczne marznięcie zimą, gdy nasz pupil będzie bez pośpiechu szukał odpowiedniego dla siebie miejsca. Jeżeli szczenię początkowo boi się smyczy, należy zostawić ją w domu przez krótki okres, nie trzymając jej. Kiedy zwierzę przyzwyczai się do obroży i smyczy, należy go na niej prowadzać w domu przez kilka minut, zanim zacznie się go wyprowadzać na spacery na dwór. Codzienny spacer na smyczy umożliwia zachowanie prawidłowego zwyczaju dotyczącego wypróżniania się przez cale życie psa.
Unikaj uczenia przy pomocy papieru
Uczenie zachowania czystości przy pomocy papieru nie jest najlepszą metodą, mimo takiej opinii. Stosując metodę z użyciem papieru, zachęca się szczeniaka do wypróżniania się na papier rozłożony na podłodze w określonym miejscu w domu. Może to spowodować szereg problemów.
- Po pierwsze, może wywołać niezrozumienie u szczeniaka, którego będzie się uczyć dwa razy zamiast raz. Po przyzwyczajeniu szczenięcia do wypróżniania się na papierze, trzeba go polem tego oduczyć i przyzwyczaić do załatwiania się na zewnątrz.
- Po drugie, stosując metodę z papierem można bezwiednie uczyć szczenię, że przyzwala się mu na wypróżnianie się w domu. Mimo, że niektóre szczenięta ograniczają się do papieru, dużo więcej z nich „gubi” granice ustalone dla nich. Państwo myślicie, że szczenię jasno rozumie, że powinno wypróżniać się na papierze, a tymczasem ono uczy się. że może załatwiać się wszędzie w tym pomieszczeniu i może zacząć brudzić w różnych niemożliwych do zaakceptowania miejscach w domu. Niektórzy właściciele psów małych ras wolą podtrzymywać przyzwyczajenie do wypróżniania się na papierze przez całe życie zwierzęcia, ale nie powinno to zastąpić codziennych spacerów.
Czasem się zdarzy
Trzeba uczyć szczenięta zachowania czystości, a nabycie umiejętności kontrolowania zwieraczy wymaga czasu. Karanie szczenięcia za przypadkowe wypróżnienie w domu i następnie wyprowadzenie go natychmiast na dwór jest często spotykanym, niefortunnym zwyczajem. Niektórzy właściciele wierzą, że wpychanie nosa szczenięcia w jego odchody zniechęci go do tego. Inni głośno go karcą srogim głosem lub szybko chwytają go w czasie gdy oddaje mocz lub kał. Po ukaraniu często gwałtownie przenosi się szczenię do wielkiego i przerażającego świata, gdzie zdenerwowany właściciel oczekuje właściwego zachowania. Mimo, że ma to na celu nauczenie szczenięcia nie wypróżniać się w domu, zwierzę może kojarzyć karanie z wychodzeniem na dwór i może nauczyć się obawiania wychodzenia na zewnątrz. Niepewny, o co właścicielowi chodzi, i przestraszony zwierzak prawdopodobnie będzie spontanicznie wypróżniał się, gdy się na niego nakrzyczy! Pies może się nawet nauczyć wypróżniać ze strachu w obecności właściciela.
Bezcelowe jest karanie psa w każdym wieku za to. że „przydarzy się” mu coś w domu. Jest to szczególnie aktualne, gdy upłynie pewien czas między wypróżnieniem się a zauważeniem odchodów. Żeby kara była skuteczna, kara lub nagroda musi nastąpić w ciągu kilku sekund po zdarzeniu.
Karanie nie jest jednak zbyt użyteczne przy przyuczaniu do zachowania czystości w domu. Bez względu na to. jak jesteście Państwo sfrustrowani, wyczyśćcie podłogę i skupcie się na działaniu, które zapobiegnie takim przypadkom.
Przyuczanie metodą klatki
Zalety
Metoda z klatką oparta jest na założeniu, że szczenię rzadko kiedy załatwia się na terenie lub w pobliżu miejsca, na którym odpoczywa. Metoda klatkowa cieszy się dużym powodzeniem wśród właścicieli zwierząt, którzy nie mogą stale przebywać w pobliżu szczeniaka, by móc je natychmiast wyprowadzić na dwór jak opisano powyżej. Niektórzy właściciele umieszczają szczenię w klatce na czas. gdy są w pracy lub gdy przebywają poza domem przez krótki okres czasu czy nawet przez całą noc. Szczenię, które w naturalny sposób unika wypróżniania się w klatce, może przystosować się do dłuższego przebywania w niej w czasie nieobecności właściciela. W ostateczności, nieczystości będą w klatce, a przy tym także zapobiegnie się zniszczeniom w domu. Metoda ta dobrze zdaje egzamin u niektórych psów, ale nie u wszystkich.
Wady
- Wiele młodych szczeniąt nie ma po prostu zdolności kontrolowania swoich jeszcze niepełnosprawnych zwieraczy, szczególnie gdy się przestraszą lub zaniepokoją.
- Niektóre szczenięta mogą się same zamoczyć a nawet zjeść własne odchody (koprofagia. strona 8). U tych szczeniąt zalecana jest zdecydowanie bezpośrednia metoda i należy w ich przypadku unikać metody klatkowej.
- Nie należy pozostawiać szczeniąt w klatkach na dłużej niż na 3 - 4 godziny. Jeżeli konieczne będzie pozostawienie ich przez dłuższy okres, należy zorganizować sobie tak czas. żeby odwiedzić szczenię np. w czasie obiadu i wyprowadzić na przyjemny długi spacer. W razie konieczności można poprosić o pomoc sąsiada lub krewnego. Jeżeli nie mamy nikogo do pomocy, rozwiązaniem jest wynajęcie opiekuna do psa do czasu, aż wydorośleje. Jednakże nawet dorosły pies nie powinien być pozostawiany w klatce na dłużej niż 6-8 godzin.
- Niektóre szczenięta nie tolerują zamykania w klatce, bardzo się niepokoją i głośno wyrażają swój sprzeciw. Jeżeli początkowo szczenię sprzeciwia się pozostawieniu go w klatce, zachęcimy go do zachowania mającego na celu zwrócenia na siebie uwagi. takiego jak skomlenie lub szczekanie, podchodząc do niego lub głaszcząc je. Należy odczekać przez pewien czas, aż się uspokoi i złagodnieje, zanim sprawdzi się, czy wszystko jest w porządku. W ten sposób nie zachęcimy do niepożądanego zachowania się ani nie zrezygnujemy z potencjalnego korzystnego działania klatki. W przypadku, gdy Państwa szczenię nadmiernie protestuje przeciw stosowaniu metody klatki lub jest to nie do zaakceptowania przez Państwo, należy zastosować inne metody uczenia czystości.
Wybór klatki
Jeżeli zdecydujecie się Państwo na zastosowanie metody klatkowej, zacznijcie od wyboru klatki, która pomieściłaby wygodnie psa. gdy wyrośnie. Wasz (dorosły) pies powinien wygodnie stać i obracać się w klatce w celu zmiany pozycji. Jeżeli zdecydujecie się Państwo kupić szczenię dużej rasy, można zdecydować się na zakup kilku klatek o różnych rozmiarach, żeby wygodnie pomieściły rosnące zwierzę Jeżeli zaś kupicie Państwo tylko jedną klatkę, dopasowaną do rozmiaru dorosłego psa. można wtedy oddzielić nieużywaną jej przestrzeń i powiększać część klatki przeznaczoną dla psa w miarę jego wzrostu. Można zapytać lekarza weterynarii, jaki może być przewidywany maksymalny wzrost, szczególnie gdy szczenię nie jest czystej rasy.
Bezpieczne miejsce
Należy wybrać klatkę skonstruowaną z mocnych materiałów, łatwą do oczyszczenia i dezynfekcji. Jeżeli pies panikuje w klatce, musi uniemożliwić ona wszystkie próby ucieczki i nie powodować okaleczeń np. o ostre kanty.
W celu wprowadzenia szczenięcia do klatki, należy skojarzyć ją mu z miłymi rzeczami takimi jak pożywienie i bezpieczne schronienie. Trzeba pozostawić otwartą klatkę aż do czasu, gdy pies nie będzie się jej bał. Część podłogi nakrywa się wygodnym i łatwym do wyprania materiałem, takim jak ręcznik lub kocyk. Bawimy się ze szczeniakiem, rzucając mu ulubione zabawki do klatki po to. żeby je złapał. Umieszczamy w klatce pożywienie i wodę, żeby przekonać szczenię, że jest to dla niego bezpieczne miejsce. Zmniejsza to także prawdopodobieństwo, że szczenię będzie wypróżniać się w klatce. Gdy szczeniak wejdzie bez wahania do klatki w porze posiłku, należy łagodnie zamknąć drzwiczki. Utrzymujemy zamkniętą klatkę przez coraz dłuższy okres. Umożliwiamy wyjście z niej. gdy szczenię jest spokojne i łagodne. Klatka jest dla Waszego psa szczególnym miejscem, gdzie nie wolno go nigdy niepokoić lub straszyć. Klatka nigdy nie może się psu kojarzyć z karceniem, gdyż mógłby jej wówczas unikać. Należy zachęcić psa do odpoczywania w klatce. Kiedy szczenię jest senne, powinno się umieścić je w klatce razem z ulubioną zabawką lub łagodnie je głaskać. Nigdy nic należy umieszczać zwierzęcia w klatce lub próbować je stamtąd wyciągnąć, gdy jesteśmy zdenerwowani. Nie należy wyciągać psa z klatki silą. Przestraszony pies w klatce może być agresywny przy próbie wyciągania go. Trzeba nauczyć psa chętnego wychodzenia z klatki na komendę, mówiąc do niego „chodź” miłym głosem.
Metoda sznura pępowinowego
Ta metoda uczenia zachowania czystości w domu najlepiej zdaje egzamin wtedy, gdy stosuje się ją łącznie z technikami opisanymi wyżej. Smycz należy przywiązać do przegubu ręki lub pasa. Pozwala to na pewną swobodę, a równocześnie umożliwia stałe nadzorowanie jego czynności. Szczenię nie może się wówczas oddalić, żeby niepostrzeżenie załatwić się. Możemy zatem przewidzieć, kiedy zwierzę chce się wypróżnić i wtedy wyprowadzamy go na zewnątrz. Szczenię może także przebywać dłużej z nami i zwrócić na siebie uwagę. Korzyścią będzie nie tylko uczenie zachowania czystości, ale też bliższy związek między właścicielem a szczenięciem. Metoda ta może być alternatywą dla umieszczenia go na całą noc w klatce lub izolowaniu w jakimkolwiek pomieszczeniu w domu. Szczenię można przywiązać na noc na około 2 metrowej smyczy do łóżka. Mimo, że niektórym szczeniętom może się „przydarzyć” kiedy śpią, jednak są one znacznie mniej zaniepokojone będąc w pobliżu właściciela, co może korzystnie wpływać na ich zachowanie.